Brussel Filmfestival 2009: Genova

Genova

De carrièrevan de filmmaker Michael Winterbottom verliep niet meteen rechtlijnig. De man in kwestie werd eerst monteur om het vervolgens te schoppen tot regisseur van documentaires en televisiefilms. Filmregisseur werd hij nadien met Butterfly Kiss, Jude (met Kate Winslet), In this World (Gouden Beer- Berlijn 2003), 9 songs (2005) en The Road to Guantanamo (Zilveren Beer- Berlijn 2006). In A mighty Heart strikte hij één van de werelds mooiste vrouwen Angelina Jolie. Zijn nieuwste film Genova werd nu al bekroond met de Prijs van Enscenering tijdens het laatste San Sebastian- festival.

Genova vertelt het verhaal over een diep bedroefde vader met twee rouwende dochters Mary en Kelly. Met de dood van hun moeder achter zich, reist vader Joe met zijn dochters naar het Italiaanse Genua om te doceren aan de universiteit. Zoals het een goede vader betaamt, probeert hij, weliswaar op een ietwat onhandige manier, zoveel mogelijk tijd door te brengen met zijn kinderen en er te zijn voor hen. Mary, de jongste van de twee, ziet zichzelf als de oorzaak van de dood van haar moeder en wentelt zich in schuldgevoelens. Die nemen buitenproportionele dimensies aan waardoor ze voortdurend haar dode moeder ziet, volgt en met haar praat. Het verbetert er ook niet echt op als haar lastige tienerzus Kelly het niet kan nalaten haar steeds de schuld te geven van hun moeders dood.

De relatie tussen de twee is ijzig en afstandelijk, hoezeer kleine zus ook poogt contact te maken. De vele wandelingen van de zusjes doorheen de kleine donkere steegjes (die als het ware symbool staan voor het doolhof in het leven) brengen ze niet dichterbij elkaar. Kelly moet niets van Mary hebben en verkiest de geneugten van de zon, het strand, de mooie jongens en het uitgaansleven.
Dan is er nog de vroegere vriendin van Joe, namelijk Barbara. Zij koestert stiekem gevoelens voor hem. Bovendien ontfermt ze zich over Mary, die duidelijk kampt met nachtmerries, huilbuien en visioenen. Doch op een dag loopt het mis. Mary loopt weg uit de kerk. Dit wordt het breekbare sleutelmoment waarop de onderlinge relaties veranderen.

Genova kan melodramatisch lijken op het eerste zicht, maar is het verre van. Deze film ontdoet zich van elke typische Amerikaanse melige dramatische vezel, waardoor deze a-typisch is. De film is krachtig in zijn eenvoud, vooral door de zwijgzaamheid, de schaarse conversaties, de amper uitgesproken diepere gevoelens van verdriet. Wat je ziet, is een koude oorlog tussen de zusjes; Kelly snauwt voortdurend haar zusje af,verstoot haar op een pijnlijke manier (emotioneel en letterlijk). Mary snakt naar troost, een knuffel en vooral naar vergeving van Kelly.

Daarnaast heersen er allerlei dualiteiten in de film. Deze is erg zomers getint : vrolijke muziek, heerlijke frisse kleuren, vakantiesfeerbeelden van het gezin aan het strand en de zon in Italië. Kelly die geregeld op een Vespa door de straten scheurt. Alles lijkt heerlijk wars van innerlijke leed. Het doet je als kijker watertanden om zelf je koffers te pakken, ware het niet dat de steeds terugkerende wandelingen van de zusjes de sfeer bederven. De wandelingen zijn uit de hand gefilmd waardoor het gevoel opgewekt wordt dat alles uit zijn evenwicht geraakt en de meisjes niet alleen verdwaald lijken in de straten maar ook in het leven. Die sfeer wordt nog eens extra benadrukt door de donkere wirwarsteegjes. De afstandelijke verhouding tussen de meisjes is sterk aanwezig. Het is mooi te zien hoe de drie gezinsleden het verlies verwerken. Vader Joe stort zich op de lessen en een studentje. Mary praat met haar dode moeder, krijgt huilbuien en Kelly (ver)zet haar zinnen op jongens en het uitgaansleven. Barbara probeert uit liefde voor Joe het gezin te lijmen, maar krijgt enkel de harten van de meisjes voor zich gewonnen.

Genova is een film zonder te veel zonder franjes. Puur en eerlijk. Al valt het wel zo nu en dan te betreuren dat deze realistische film in duigen valt door het tonen van de dode moeder, die als een geest levensecht met Mary praat of met haar wandelt. Of dit daadwerkelijk een bijdrage levert in deze film valt te bediscussiëren. Liever hadden we voor een keer geen magisch realisme.

De rol van vader Joe kreeg Colin Firth, die we al kennen uit Bridget Jones’ Diary, als de stuntelig romanticus Mark. De rol van het vaderschap staat hem wel. Toch gaat de eer voor een glansrijke acteerprestatie ditmaal veeleer naar Catherine Keener die Barbara vertolkt. Ze verdiende haar sporen reeds in karakterfilms als Into the Wild en Capote. Willa Holland (Kelly) en Perla Haney Jardine (Mary) namen de dochterrollen voor hun rekening.



Machan
Nog een pareltje op het Internationaal Brussels Filmfestival is Machan. Dit multiculturele eindproduct speelt zich af in Sri Lanka en Duitsland, zich baserend op een waargebeurd verhaal. Twee vrienden, Manoj en Stanley (Machan betekent broer of maat) dromen van een mooi, rijkelijk leven. Ze zoeken een manier om de ellende in hun sloppenwijk te ontvluchten. Europa (en dan vooral Duitsland) lonkt. Algauw ondervinden de twee vrienden dat het niet eenvoudig is om een goedgekeurd visum te bemachtigen. Ze vinden er niets beter op om met nog een twintigtal andere geïnteresseerde lotgenoten een eigen handbalploeg op te starten. Eens ze zichzelf de spelregels hebben aangeleerd en dan ook nog eens een uitnodiging van de Duitse handbalploeg voor een toernooi ontvangen, zijn ze meer dan ooit gemotiveerd. Ze moeten dan nog wel de hele administratieve lijdensweg doorstaan om tot in Duitsland te geraken.

Machan volgt, naast de twee protagonisten Manoy en Stanley, ook nog andere inwoners van de sloppenwijk. Daardoor ontstaat er een netwerk van buren, vrienden, kennissen en minuscule ragfijne verhaaltjes. De film is licht, speels en humoristisch met de nodige ontroering zonder al te klef te worden.
Uberto Pasolini debuteert als regisseur met Machan. Voorheen was hij producer van onder meer de befaamde Full Monty, de minder bekende Meeting Venus, en The closer you get.