Review: Iron Man

Tony Stark is een flamboyante multimiljardair en een 'merchant of death'. Hij staat aan het hoofd van de grootste en belangrijkste wapenfabriek van de Verenigde Staten. Wanneer hij naar Afghanistan afreist om daar zijn nieuwste wapen voor te stellen, wordt hij echter ontvoerd door een groep terroristen. Deze verplichten hem dit nieuwe wapen voor hen na te maken, in ruil beloven ze hem zijn vrijheid. Tegen zijn zin stemt Stark in met deze afspraak. Al gauw blijkt echter dat Stark niet aan een raket aan het werken is maar aan een speciaal pak dat enorme krachten geeft en hem in staat dient te stellen om te ontsnappen. Dit lukt waarna Stark terugkeert naar de Verenigde Staten. Daar besluit hij zijn leven echter radicaal om te gooien: tijdens een persconferentie kondigt Stark aan dat de wapenactiviteiten van zijn firma meteen worden stopgezet. Bovendien ontwikkelt hij het pak nog verder en meet hij zich, van nu af aan vastbesloten aan een betere wereld, een tweede identiteit aan: Iron Man.

In deze eerste film van wat aan een trilogie moet worden over deze Marvel-stripheld (een vervolg wordt klaargestoomd tegen 2010) wordt de nodige tijd genomen om het ego, alterego en de entourage van Tony Stark/Iron Man voor te stellen en te vertellen hoe de sarcastische Stark (“Peace means having a bigger stick than the other guy”) transformeert in een wereldverbeteraar. Dit heeft tot gevolg dat deze film psychologisch wat op de oppervlakte blijft hangen. Behalve het feit dat hij gegijzeld is geweest door terroristen, wordt er weinig psychologische verklaring gegeven bij de drastische prioriteitenwijzigingen in het hoofd van Tony Stark.

Wat Iron Man in de eerste plaats wil doen, namelijk een voorstelling geven van alle aspecten van Iron Man/Tony Stark, doet het echter goed. Ook mensen zonder enige voorkennis van de stripverhalenreeks kunnen in de film makkelijk volgen. Het doet dit bovendien zonder al te trouw te blijven aan de originele verhaallijnen. Stripverhalen en cinema zijn twee verschillende media en Jon Favreau tracht dan ook niet om in deze film slaafs de verhaalstof van de stripverhalen te volgen. Er is ruimte gecreëerd voor improvisatie en eigen inbreng: de factor Robert Downey Jr. is daarbij onontbeerlijk.

Hoofdrolspeler Robert Downey Jr. is dan ook een cruciale factor in het welslagen van Iron Man. Deze acteur zet een uitstekende prestatie neer als de laconieke en flamboyante Tony Stark. Downey Jr. stelt zelden teleur, hetgeen te maken heeft met het feit dat de man in diens rollen steeds zijn eigen accenten legt. Net als bij Johnny Depp lijkt een personage van Robert Downey Jr. deels uitgevonden, deels inherent in de persoon van de acteur. Dit vastkleven van de acteur met de personage zorgt ervoor dat Tony Stark, toch een flamboyant figuur dat makkelijk zou kunnen verzanden in een karikatuur, toch erg naturelle overkomt.

Iron Man is zeker de beste film van Jon Favreau totnogtoe. Met diens laatste twee films, het fantastische Elf en de familiale science fiction-film Zathura, wist Favreau immers niet te overtuigen. In Iron Man laat hij echter zien dat hij wel degelijk iets in zijn mars heeft, hoewel hij af en toe toch nog wel eens de teugels lijkt te verliezen. Visueel -de special effects zijn zeer goed en worden niet louter en alleen gebruikt om te showcasen- en conceptueel -het idee van een ingenieur die een pak ontwikkelt dat hem speciale krachten geeft, weet ongetwijfeld menig klein en groot kind te boeien- zit het met deze film zeker snor. Het verhaal komt echter wat te onsamenhangend over en bezit een aantal ongeloofwaardige elementen. Wanneer Stark tijdens zijn gevangenschap een pak in mekaar steekt in plaats van een raket, schijnen de Afghaanse terroristen -met baard- dit niet op te merken. Wanneer Stark met behulp van ditzelfde pak weet te ontsnappen, zijn deze compleet verbaasd.

The Hulk, Superman, Batman en nu dus Iron Man. Aan superhelden in de filmzaal is er de laatste jaren zeker geen gebrek. Een gevaar voor overaanbod dreigt dan ook. Iron Man is echter niet de film die het stripgenre de das om doet en stijgt boven het gemiddelde uit.



Quotering:

Iron Man. Van: Jon Favreau. Met: Robert Downey Jr., Gwyneth Paltrow, Jeff Bridges & Terrence Howard. 125 min.